یک تحقیق بر اساس چه معیارهایی مورد ارزیابی قرارمی گیرد؟

برای بررسی پژوهش دیگران و یا برای ارزیابی پژوهش خود باید سعی کنید برای سوالات زیر پاسخ قانع کننده فراهم

آورید. بنابراین اگر چه این سوالات برای ارزیابی پژوهش انجام شده است، اما می تواند برای شما محققین و پژوهشگران

 در تمام مقاطع تحصیلی و با هر هدفی(انجام پایان نامه یا انجام طرح های پژوهشی) راهنما و کارگشا باشد.

معیارهای ارزیابی یک پژوهش :

1.  نتیجه های برآمده از پژوهش چه هستند؟
2. آیا مطالعه به سوال های مطرح شده، پاسخ می دهد؟
3  آیا این روش شناسی برای این پژوهش خاص مناسب است؟
4  آیا تمام پیش فرض ها رعایت شده اند و منطقی، مستدل و قابل قبولند؟
5. آیا ابزارها و یا شاخص های بکار رفته، بازتاب مناسبی از متغییرهای مفهومی مورد مطالعه اند؟
6. اگر بخشی از مطالعه یک آزمایش است آیا نتیجه های آن به اندازه ی کافی قطعی هستند که فرضیات بتوانند به صورت تئوریکی یا تجربی تایید شوند؟
7. آیا نتایج پژوهش قابل تعمیم به جامعه ی بزرگتر هستند؟
8.  آیا نتایج پژوهش با نتایج مقالات و پژوهش های دیگر مرتبط است به گونه ای که یافته ها بتوانند در نظریه های موجود تلفیق شوند؟
9  فرضیه  یا سوالات پژوهش چه بوده اند؟
10. آیا فرضیه اهمیت تئوریک یا اجتماعی دارد و مسئله به گونه ای طرح شده که قابل پاسخگویی باشد؟
11.  متغییرهای مستقل و وابسته ی پژوهش کدامند؟
12.  پژوهشگر چقدر از متغییرهای مداخله گر اطلاع داشته است و در پژوهش خود چقدر به این متغییرها اشاره کرده و در پژوهش خود لحاظ کرده است؟
13.  تلویحات تئوریک پژوهش کدامند؟
14.  آیا پژوهشگر از این تلویحات تئوریک با خبر بوده است؟
15.  اگر پژوهشگر مدعی انتخاب تصادفی است، آیا در عمل امکان شانس برابر برای همه ی افراد جامعه وجود داشته است؟
16.  آیا روش شناسی به گونه ای هست که پژوهش بتواند به آسانی تکرار شود؟
17.  آیا روش شناسی به گونه ای توضیح داده شده است که پژوهش بتواند به آسانی تکرار شود؟
18.  آیا تکنیک های آمار بکار رفته برای چنین پژوهشی مناسب است؟
19.  آیا پژوهشگر قبل از مطالعه از بررسی های مشابه مطلع شده است؟
20.  آیا پژوهشگر پیشنهاداتی برای مطالعات آینده دارد؟
21.  آیا گزارش پژوهش خالی از اشتباهات دستور زبان فارسی و عبارت های دارای بار هیجانی می باشد؟

سفارش ترجمه

تحقیق کمی وکیفی

واژه Research در لغت به‌معنای پژوهش، تحقیق، کند و کاو، تجسس و کاوش است و Qualitative به‌ معنای کیفی  است. این دو واژه مجموعاً به‌معنای تحقیق و پژوهش کیفی است.

تحقیق کیفی عبارت از مجموعه فعالیت‌های است، که هرکدام به‌ نحوی محقّق را در کسب اطلاعات دست اول، درباره‌ی موضوع مورد تحقیق یاری می‌دهند. بدین‌ترتیب، از اطلاعات جمع‌آوری شده، توصیف‌های تحلیلی، ادراکی و طبقه‌بندی‌شده حاصل می‌شود. در روش مورد بحث دسترسی به اطلاعات؛ یعنی زندگی کردن با مردم مورد پژوهش، یادگیری فرهنگ آن‌ها، از جمله مبانی ارزشی، عقیدتی و رفتاری، زبان و تلاش برای درک احساس، انگیزش و هیجان‌های آن‌ها است. محقق کیفی، رفتار اجتماعی را به این دلیل درک می‌کند که خود را به‌جای دیگران قرار می‌دهد.

آنسلم استراس می‌گوید: «منظور ما از تحقیق کیفی عبارت از هرنوع تحقیقی است که یافته‌هایی را به‌دست می‌دهند که با شیوه‌هایی غیر از روش‌های آماری یا هرگونه کمّی کردن کسب نشده‌اند. شیوه مذکور ممکن است به تحقیق درباره‌ی زندگی افراد، شرح حال‌ها، رفتارها و همچنین درباره‌ی کارکرد سازمانی، جنبش‌های اجتماعی یا روابط بین‌الملل معطوف باشد.»                            

تا پایان دهه‌ی 1960 نزدیک به 90 درصد گزارش‌های منتشرشده در مجلات جامعه‌شناسی آمریکا، مبتنی بر تحقیق کمّی و آماری بودند. گرچه در بریتانیا آمارهای قابل مقایسه‌ای در دست نیستند؛ ولی گمان می‌رود تا اواخر دهه‌ی 1960 تحقیق آماری در این کشور نیز مسلط بود. اما امروزه قضیه تفاوت پیدا کرده و به‌دلیل انتقادهای نظری از اثبات‌گرایی گرایش به شیوه‌های آماری و کمّی دارند، اکنون روش‌های کیفی، جایگاهی کانونی در آموزش و تحقیق اجتماعی به‌دست آورده‌اند.

این روش را انسان‌شناسان فرهنگی برای مطالعه آداب و رفتارهای مردمان فرهنگ‌های دیگر ابداع کرده‌اند. مبنای فلسفی تحقیق کیفی، انسان‌گرایی و طبیعت‌گرایی است. منظور از مبنای انسان‌گرایانه، توجه به نقش و اهمیت انسان در تحقیق‌های کیفی است. مطابق این فلسفه، وجه ممیّز انسان با موجودات دیگر، کنش بر پایه‌ی انگیزه‌ها یا عوامل درونی و بیرونی به‌جای واکنش است.

1- تفاوت پژوهش کیفی و کمّی

به پژوهش کمّی، اثبات‌گر و به پژوهش کیفی، پژوهش مابعد اثبات‌گرانیز گفته می‌شود. پژوهش اثبات‌گرا، ریشه در این فرض دارد، که جلوه‌های محیط اجتماعی، واقعیّتی مستقل را تشکیل می‌دهند و طی زمان و موقعیت‌ها، نسبتاً ثابت‌اند. 
منظور از استقلال پدیده این است که واقعیّت، نزد پژوهش‌گر اثباتگرا ، عینی تلقی می‌شود، جدا از پژوهش‌گر وجود دارد و توسط همگان دیده می‌شود. به دیگر سخن، واقعیت اجتماعی وجود خارجی دارد و توسط مشاهده‌گران ساخته نمی‌شود. برخلاف پژوهش‌های کیفی که در آن واقعیّت اجتماعی به‌وسیله مشارکت‌کنندگان در آن ساخته می‌شود. فرض بر این است؛ که واقعیّت اجتماعی، به‌طور پیوسته و مداوم در موقعیّت‌های محلّی ساخته می‌شود. به‌عبارت دیگر برای پژوهش‌گر کیفی واقعیت یگانه‌ای وجود ندارد، هر ناظر و مشاهده گری واقعیت را به صورت بخشی از فرآیند پژوهشی خلق می‌کند، واقعیت مبتنی بر ذهن است و تنها با ارجاع به یک ناظر موجودیت می‌یابد. به عبارت ثالث پژوهش‌گر کمی عینیت را وجهه‌ی همت خود قرار می‌دهد و از داده‌ها جدا می‌ایستد ولی پژوهش‌گر کیفی خود را بخش ناگسستنی از داده‌ها می‌داند در حقیقت بدون مشارکت فعال پژوهش‌گر، داده‌ای وجود ندارد.

پژوهش‌گر اثبات‌گرا، دانش را از طریق گردآوری داده‌های عددی و مشاهده‌ی نمونه‌ها و سپس عرضه‌ی این داده‌ها به تحلیل عددی فراهم می‌کند. در مقابل این‌ها پژوهش مابعد اثبات‌گرا، ریشه در این فرض دارد که جلوه‌های محیط اجتماعی به‌عنوان تفسیرهایی به‌وسیله‌ی افراد ساخته می‌شود. این تفسیرها شکل گذرا و وابسته به موقعیت دارند. پژوهش‌گران مابعد اثبات‌گرا دانش را از درجه‌ی اول از طریق گردآوری داده‌های کلامی با مطالعه‌ی جدّی و عمقی موارد، و عرضه این داده‌ها به استقراء تحلیلی فراهم می‌آورند.

پژوهش‌گران کیفی بر نوعی تفسیر کل‌نگر تأکید می‌کنند. آنان واقعیتها و ارزشها را به‌صورتی غیر قابل تفکیک و آمیخته با یکدیگر در نظر می‌گیرند. از طرف دیگر پژوهش‌گران کمّی به‌جای توجه بر تفسیرهای کل‌نگر، بر عوامل و متغیرهای فردی تأکید دارند. پژوهش‌گر کمّی بر این باور است که واقعیّت را می‌توان به مؤلفه‌هایش تقسیم کرد و با نگاه به این اجزاء، شناختی از کل به‌دست آورد؛ ولی پژوهش‌گر کیفی براساس این باور، که واقعیّت، کلیّتی است غیر قابل تقسیم، به بررسی کلّ فرآیند می‌پردازد.

اصطلاح دیگری که گاه به‌جای پژوهش کیفی به‌کار می‌رود، پژوهش مطالعه‌ی موردی است. این اصطلاح بر این واقعیت تأکید می‌ورزد که پژوهش کیفی، متمرکز بر مطالعه‌ی موارد است؛ نه جامعه‌ها و نمونه‌ها. البته پژوهش‌های کیفی و کمّی می‌توانند از طریق کشف(توسط پژوهش‌های کیفی) و تأیید (توسط پژوهش‌های کمی) هم‌دیگر را کامل کنند؛لذا با وجود همه تفاوت‌ها، بسیاری از پژوهش‌گران، اکنون ترکیبی از رویکردهای کمّی و کیفی را برای فهم کامل پدیده مورد بررسی خود، به‌کار می‌برند.

2- جایگاه روش کیفی در علوم اجتماعی

گرچه روش کیفی را انسان‌شناسان فرهنگی ابداع کردند، ولی امروزه در سایر علوم انسانی و اجتماعی نظیر جامعه‌شناسی، ارتباطات، آموزش و پرورش، تاریخ، مطالعات فرهنگی و مطالعات جنس‌واره‌ای نیز به‌کار می‌رود. لکن در روان‌شناسی، روش‌های کمّی غلبه دارند.

اساساً بخش عمده‌ای از مطالعات مربوط به تأثیر ایدئولوژی دین، فرهنگ، سیاست، اخلاق و مانند آن، برکنش و رفتار انسان که موضوع مطالعه بسیاری از رشته‌های علوم انسانی است، را می‌توان با استفاده از روش تحلیل کیفی و عقلی، تجزیه و تحلیل نمود.

3- اجزای عمده‌ی تشکیل دهنده‌ی تحقیق کیفی

در تحقیق کیفی سه بخش عمده وجود دارد:

3-1- داده‌ها؛ داده‌ها می‌توانند از منابع مختلف گردآوری شده باشند. مصاحبه، مشاهده و مشارکت، معمول‌ترین منابع‌اند؛
3-2- شامل روش‌های تحلیلی و تعبیر و تفسیری است؛ که برای رسیدن به یافته‌ها یا نظریه‌ها به‌کار می‌رود. این روش‌ها شامل شیوه‌های مفهوم‌پردازی از داده‌ها است؛ که به کدگذاری موسوم است. شیوه‌های دیگری مثل نمونه‌گیری غیرآماری، یادداشت‌برداری و نمایش روابط مفهومی به‌صورت دیاگرام نیز بخشی از مرحله‌ی تحلیلی‌اند.

3-3- عبارت است از گزارش‌های نوشته‌ شده و شفاهی و ارائه آن‌ها در مجله‌ها و کنفرانس‌های علمی.

4- انواع تحقیق کیفی

دسته‌بندی تحقیقات کیفی آسان و مورد توافق همه نیست. آنسلم، استراس و جولیت کوربین شیوه‌های تحقیق کیفی را شامل موارد ذیل می‌دانند.

4-1- نظریه مبنایی: یعنی آن‌چه که به‌طور استقرایی یعنی از جزء به کل، از مطالعه پدیده‌ای به‌دست آید و نمایان‌گر آن پدیده است. به‌عبارت دیگر، باید آن‌را باید کشف کرد و کامل نمود و به‌طور آزمایشی از طریق گردآوری منظم اطلاعات و تجزیه و تحلیل داده‌هایی که از آن پدیده نشأت گرفته است، اثبات نمود.

4-2- مردم‌ نگاری یا قوم‌ نگاری: پژوهش قوم‌ نگاری معمولاً با انسان‌شناسی همبسته است. قوم‌ نگاری توصیفی عمیق و تحلیلی از موقعیّت فرهنگی و در معنای وسیع، از فرهنگ است. پژوهش قوم‌نگاری بر مشاهده، توصیف و داوری‌های کیفی یا تفسیر پدیده‌های مورد بررسی تأکید بسیار دارد.

4-3-پدیدارشناختی: استفاده از پدیدار‌شناسی به‌منظور پژوهش و آگاهی مستقیم نسبت به تجربیات و مشاهدات؛ به‌عبارت دیگر، نسبت به پدیدارهایی است که بی‌واسطه در تجربه ما ظاهر می‌شوند.

4-4- وقایع زندگی یا تحقیق زندگی‌نامه‌ای: در این نوع تحقیق، مطالعه بر یک فرد، متمرکز می‌شود و از طریق روایت زندگی او به‌صورت حکایت‌گونه، رویدادهای زندگی فردی در چهارچوبی وسیع‌تر نمایان می‌شود. سپس با ارتباط دادن این رویدادها، به‌عنوان نقطه‌های عطف و اطلاعات گردآوری شده مورد تفسیر قرار می‌گیرند. از پژوهش زندگی‌نامه‌ای به‌عنوان تاریخ شفاهی نیز یاد می‌شود.

4-5- تحلیل مکالمات یا گفتمان: در این نوع تحلیل، داده‌ها در اصل به صورت گفتار تولید می‌شوند؛ ولی بعدا آنها را به‌منظور تحقیق با دقت و وسواس فراوان و با استفاده از علائمی که تأکیدها، مکثها، خنده‌ها و سایر ظرایف غیرکلامی را هم بر کاغذ بیاورد، به نوشتار تبدیل می‌کنند. موضوع این دسته از مطالعات به یک معنا پیام است. تحلیل گفتمان عمدتاً در علوم سیاسی ریشه دارد؛ ولی در شاخه‌های مختلفی از علوم دیگری، مانند زبان‌شناسی، انسان‌شناسی، جامعه‌شناسی و روان‌شناسی اجتماعی نیز کاربرد دارد.

4-6- تأویل‌شناسی یا هرمنوتیک: روشی است که فهم متون و چگونگی ادراک و فهم و روند آن را بررسی می‌کند. به‌عبارت دیگر هرمنوتیک، هنر دستیابی به فهم کامل و تامّ عبارت‌های گفتاری و نوشتاری است.

4-7- کردارشناسی: این نظریه که از مطالعه رفتار حیوانات در محیط‌های طبیعی به‌دست آمده، بیان می‌کند که نوزاد انسانی به‌طور ژنتیکی آماده است تا به افرادی که از او مراقبت می‌کنند، دلبسته شود. این دلبستگی‌ها از لحاظ تکاملی دارای ارزش است؛ زیرا سبب سازش با محیط می‌شود. به‌عقیده جان بالبی پایه‌های زیستی رفتارهای دلبستگی، در صورتی‌که از دیدگاه تکاملی مطالعه شود، آسان‌تر قابل درک خواهد بود. به‌طور کلی در این روش سعی می‌شود تاانواع رفتار انسان‌ها شناسایی و درک شود.

4-8- نشانه‌شناسی: نشانه‌شناسی در درجه اول با آفرینش معنا در متون(فیلم، برنامه‌های تلویزیونی و دیگر آثار هنری) سر و کار دارد. این علم نشان می‌دهد که نشانه و نقش آن چیست؟ نشانه‌ها و روابط، دو مفهوم کلیدی تحلیل نشانه‌شناختی هستند. در تحلیل نشانه‌شناسی تفکیکی موقتی و اختیاری بین محتوا و شکل قائل می‌شویم و تمام توجه خود را معطوف نظام نشانه‌هایی می‌کنیم که متن ما را می‌سازد. مثلاً غذا در برنامه تلویزیونی نباید فقط استیک، سالاد و ... تلقی شود؛ بلکه نظامی از نشانه‌ها که حاوی معانی مربوط به موضوعاتی مثل پایگاه، سلیقه، پیشرفت، ملّیّت و غیره است، می‌باشد.

4-9- جامعه‌سنجی: این روش را مورنودر سال 1934 برای مطالعه و اندازه‌گیری روابط از نظر جذب و دفع متقابل یا یک طرفه در یک گروه طبیعی پیشنهاد کرده است. به‌طور کلی این روش، وسیله‌ای برای تعیین درجه پذیرش افراد در یک گروه، کشف روابط این افراد و آشکار کردن ساخت خود گروه به کار می‌رود.

5- نقاط قوت تحقیق کیفی

5-1- مشاهده رفتار در وضعیت طبیعی؛ در این روش پدیده در دنیای واقعی و محیط و وضعیت طبیعی و نه ساختگی بررسی می‌شود.

5-2- عمق ادراک؛ این روش توانایی جذب و دستیابی به نظرهای شخصی را دارد؛ نظرهایی که در ارتباط با زندگی هستند و از آن ناشی می‌شوند.

5-3- انعطاف‌پذیری؛ نه تنها می‌توان به سؤالهای از پیش تعیین‌شده پاسخ داد، ‌بلکه محقق توانایی پاسخ‌گویی به سؤالهای مطرح‌شده در زمان اجرای تحقیق را نیز دارد.

6- مشکلات و چالش‌های تحقیق کیفی

* تجاوز به حقوق انسانی آزمودنی‌ها؛ محقق ممکن است از اعضای نمونه یا جامعه، بدون اطلاع و رضایت قبلی آن‌ها، اطلاعات آشکار و در عین حال زیان‌بخش را جمع‌آوری کند

* مخاطرات قانونی، اخلاقی و جانی؛ در برخی تحقیقات ممکن است، محقق سبب خطر جانی برای اعضای گروه یا خودش شود. مثل کسانی که در گروه‌هایی که فعالیّت جنایی دارند

* پایایی؛ ممکن است گزارش‌های ارائه‌شده توسط محقق، حوادث نادر باشند؛ یا اینکه سهواً اطلاعات تحریف‌شده‌ای را گزارش دهد.

*عدم ارائه یک چارچوب نظری برای تحقیق که عمیق، خلاصه و دقیق باشد.

مفهوم تحقیق

مفهوم تحقیق
تحقیق، کوششی روشمند برای پاسخ‌گویی به مسأله‌های علمی است که منجر به نوآوری و پیشرفت علم می‌شود.
مشخصات کلی تحقیق علمی :
1-برخوردار بودن از آداب و تشریفات خاص
2- توسعه قلمرو معرفت
تحقیق علمی چیست؟
تحقیق علمی عبارت است از تلاش کاوشگرانه ای که با آداب خاصی به طور نظام یافته با هدف کشف مجهولی به منظور گسترش قلمرو معرفتی نوع بشر انجام شده و شناخت حاصل از آن مصادیق خارجی داشته باشد
هدف از آموزش روش تحقیق علمی :
 1-  فراگیری روش وصول به حقایق و کشف
  2- کسب مهارت لازم برای اجرای پروژه های تحقیقاتی
  3- کسب مهارت لازم برای تهیه پایان نامه های تحصیلی

   

روش تحقیق به طورکلی شامل چه مواردی می شود؟

روش تحقیق چیست؟

پای  هر علمی، روش شناخت آن است و اعتبار و ارزش قوانین هر علمی، به روش شناختی مبتنی است که در آن علم به کار می‌رود.

 

استنباط‌های علوم مختلف از روش تحقیق

1. روش تحقیق؛ به معنای رویکرد هستی شناسی .

2. روش تحقیق؛ به معنای مکاتب فکری و روش‌های تحلیل طبیعت و جامعه (مانند تجربه‌گرایی، ثبات‌گرایی، ابطال‌گرایی، طبیعت‌گرایی، مکانیک‌گرایی، رفتارگرایی، تاویل‌گرایی، فهم‌گرایی و پدیدارشناسی).

3. روش تحقیق؛ فرایند نظام‌مند برای یافتن پاسخ یک پرسش یا راه‌حل یک مسئله .

در این باره باید گفت که روش تحقیق، مجموعه‌ای از قواعد، ابزار و راه‌های معتبر (قابل اطمینان) و نظام یافته، برای بررسی واقعیت‌ها، کشف مجهولات، یافتن روابط و دست‌یابی به راه‌حل مشکلات است .

 

تقسیم‌بندی روش‌های تحقیق:

در پژوهش با دو رویکرد زیر روبه رو هستیم:

الف) رویکرد خردگرایانه

ب) رویکرد طبیعت‌گرایانه

به عبارت دیگر، انتخاب رویکرد انجام پژوهش، بر پای  جهان‌بینی و نوع مثال فکری (پارادایمی) است که پژوهش‌گر اختیار می‌کند. منظور از پارادایم، مجموعه‌ای از مفروضه‌ها، مفاهیم یا گزاره‌هاست که از نظر منطقی، به طور انعطاف‌پذیری به هم مرتبط بوده، جهت فکری و پژوهشی را هدایت می‌کند. پارادایم خردگرایانه، با دیدگاه اصالت تحصیلی سروکار دارد. مفروض  این پارادایم، آن است که واقعیت، چیزی است که فرد می‌تواند به وسیل  حواس خود، آن را تجربه کند. این پارادایم بر پای  این اصل استوار است که متغیرهای تشکیل دهند  یک فرایند پیچیده را می‌توان به طور جداگانه از یکدیگر بررسی کرد؛ برای مثال، تأثیر رفتار معلم بر یادگیری دانش آموزان را می‌توان بدون مطالع  سایر متغیرهایی که بر یادگیری دانش آموزان اثر می‌کنند، بررسی کرد. برخی ویژگی‌های اساسی پارادایم خردگرایانه عبارتند از: تلخیصی بودن،تکرار پذیر بودن و ابطال پذیری.

پارادایم طبیعت‌گرایانه بر این مفروضه استوار است که واقعیت، چیزی نیست که هم  افراد، به طور یکسان آن را مشاهده کنند و تجرب  مشابهی از آن به دست آورند. علاوه بر این، تقسیم یک پدید  پیچیده به اجزا و مطالع  هر یک از اجزا، الزاماً ما را به شناخت کامل از آن پدیده نمی‌رساند و نیز واقعیت مورد مشاهده و مشاهده‌گر، بر یکدیگر تأثیر می‌گذارند و همچنین ارزش‌های پژوهش‌گر به نحوی، فرایند پژوهش را تحت تأثیر قرار می‌دهد. بنابراین، در پارادایم طبیعت‌گرایانه مفروض  اصلی مورد تأکید، آن است که واقعیت مورد مشاهده، به تفسیر افراد و ذهنیت آنان بستگی دارد.

در حوز  علوم رفتاری، کاربرد دو پارادایم یاد شده، منجر به دو دسته از روش‌های تحقیق شده است که عبارتند از:

الف) روش‌های کمّی که در آنها از داده‌های کمی استفاده می‌شود.

ب) روش‌های کیفی که در آنها داده‌های کیفی به کار می‌رود.

این روش‌ها مکمل یکدیگر بوده، برای شناخت پدیده‌ها، می‌توان آنها را با هم مورد استفاده قرار داد. از دیگر تقسیم‌بندی‌هایی که برای روش‌های تحقیق - به وسیل  برخی از نویسندگان - به کار برده می‌شوند تقسیم‌بندی‌های ذیل می‌باشند.

 
- گذشته‌ نگر و آینده‌نگر.

- نتیجه‌ گرا و تصمیم‌ گرا

به طور کلی، چنانچه داده‌های گردآوری شده در رابطه با رویدادهایی باشند که در گذشته رخ داده، طرح تحقیق را می‌توان گذشته‌نگر تلقی کرد و در صورتی که داده‌های مورد نیاز پژوهش‌گر، دربار  رویدادهایی باشند که پژوهش‌گر باید رخداد آنها را طی دستکاری‌هایی نسبت به یک متغیر به وجود آورد و یا به طور کلی، متغیر مورد مطالعه چنان باشد که مشاهد  آن در آیند  میسر باشد، در این صورت، طرح پژوهشی، آینده‌نگر تلقی می‌شود.

 

روش تحقیق کیو

روش تحقیق کیو 

خاستگاه روش شناسی کیو را باید در منظری سازه ­گرا جستجو کرد. روش شناسی کیو با پذیرش این امر که انسان­ها براساس تصاویری که از واقعیت دارند عمل می­کنند نه براساس خود واقعیت، سازه­گرایی معرفت شناسانه را برگزید. این نوع نگاه، به رویکرد شناختی نزدیک است؛ رویکردی که معتقد است رفتارها باید از طریق پردازش اطلاعاتی برگرفته از محرک­ها بررسی شود نه خود محرک­ها.

معمولاً روش کیو را پیوند بین روش­های کیفی و کمی می­دانند زیرا از یک سو، انتخاب مشارکت­کنندگان از طریق روش­های نمونه­گیری احتمالی صورت نمی­گیرد بلکه نمونه افراد به طور هدفمند و با اندازه­ای کوچک انتخاب می­شود که آن را به روش کیفی نزدیک می­سازد و از سوی دیگر، یافته­ها از طریق تحلیل عاملی و به صورت کاملاً کمی به دست می­آیند. همچنین به دلیل شیوه گردآوری داده­ها(مرتب سازی)، عمیق­تر می­توان از ذهنیت مشارکت کنندگان آگاه شد. تفاوت اصلی روش کیو با سایر روش­های تحقیق در علوم اجتماعی در این است که در روش­شناسی کیو، به جای متغیرها افراد تحلیل می­شوند.

روش کیو از پنج فاز تشکیل شده است. در فاز اول با مطالعات کتابخانه­ای، ادبیات تحقیق بررسی شده و پیش زمینه انجام فازهای بعدی فراهم می­آید. محقق با انجام فاز اول نسبت به موضوع شناخت عمیقی می­یابد. در فاز دوم با استفاده از مصاحبه و بررسی اسناد و مدارک، اطلاعات تکمیلی در خصوص مسائل مرتبط با تحقیق بدست می­آید. نتایج فاز اول و دوم فضای گفتمان را تشکیل می­دهد. فاز سوم باید با ارزیابی و جمع­بندی محتویات فضای گفتمان به آن سرو سامان داده و نمونه­ای از عبارات را به عنوان نمونه کیو از میان آنها انتخاب کرد. مککئون و توماس تعدادی بین ۳۰ تا ۱۰۰ عبارت را برای نمونه کیو پیشنهاد کرده­اند، ولی معمولاً تعدادی بین ۵۰ تا ۷۰ عبارت انتخاب می­شود. دانر معتقد است تعداد مناسب عبارت برای آنکه یافته­ها دارای اعتبار آماری باشند، بین ۲۰ تا ۶۰ عبارت است. در فاز چهارم مشارکت­کنندگان به مرتب سازی و دسته­بندی کارت­های دسته کیو خواهند پرداخت. در حقیقت، این فاز، مرحله گردآوری داده­هاست. نهایتاً در فاز آخر، به تحلیل داده­های گردآوری شده با روش تحلیل عاملی کیو و تفسیر عامل­های استخراج شده پرداخته می­شود. لازم به ذکر است، در مطالعات کمی، جامعه­ای وجود دارد که نتایج مطالعه در آن سطح به کار می­روند و دارای نمونه­ای است که با روش تصادفی انتخاب می­شود و عموماً نمونه معرف آن جامعه است. روش کیو فاقد چنین جامعه و نمونه­ای است و معمولاً پژهشگر، نمونه افراد را از میان کسانی انتخاب می­کند که آیا ارتباط خاصی با موضوع تحقیق دارند و یا دارای عقاید ویژه­ای هستند.

ماتریس مرتب سازی کیو

از سوی دیگر، مطالعه کیو اطلاعاتی درباره “توزیع” متغیرها به دست نمی­دهد تا بتوان درباره تعمیم­پذیری آنها بحث کرد، بلکه درباره “وجود” ذهنیت­های مختلف صحبت می­کند. در حالی که در مطالعات کمی مرسوم، کل نمونه اهمیت دارد، در مطالعه کیو، مرتب سازی هر فرد کاملاً مهم و نوعی اطلاع قابل توجه قلمداد می­شود. بنابراین بر خلاف روش­های کمی معمول که در آنها تعداد کمی سؤال از تعداد زیادی پاسخگو پرسیده می­شود. در مطالعه کیو، تعداد زیادی سؤال از تعدا کمی پاسخگو پرسیده می­شود. در واقع مطالعات کمی بیش از همه بر توزیع­ها تأکید دارند ولی مطالعات کیو بر سؤال­ها. بنابراین مفهوم تعمیم­پذیری در مطالعه کیو کاملاً متفاوت است، زیرا این مطالعه تنها در پی آن است که الگوهای ذهنی مختلف را کشف کند و برای کشف یک الگو وجود تنها یک فرد با آن الگوی خاص کافی است. در زمینه روایی روش کیو می­توان گفت، بررسی روایی هنگامی مطرح است که یک سازه یعنی خصوصیتی پنهان مورد سنجش قرار می­گیرد زیرا در چنین حالتی پژوهشگر با این پرسش روبروست که آیا مقیاس ساخته شده واقعاً همان چیزی را اندازه می­گیرد که برای سنجش آن ساخته شده است؟ این در حالی است که مطالعه کیو در پی سنجش هیچ سازه­ای نیست. آنچه می­تواند درباره مطالعه کیو مطرح شود، جامعیت عبارات نمونه کیو است. به عبارت دیگر، پژوهشگر باید از خود بپرسد آیا عبارات گردآوری شده از چنان جامعیت و وسعتی برخوردار هستند که بتواند ذهنیت­های مختلف را نمایان کنند. از این نظر روایی محتوا بر اساس رتبه­ای که مشارکت­کنندگان به عبارات و عبارات مجاور آن می­دهند، قابل بررسی است. همچنین، روایی صوری با بررسی میزان رضایت مشارکت­ کنندگان نسبت به ظرفیت و قابلیت عبارات برای نشان دادن ذهنیت آنان امکان­پذیر است؛ یعنی آیا عبارات موجود به ابعاد مختلف موضوع تحت بررسی پرداخته­اند تا آنها بتوانند از طریق مرتب سازی ذهنیت خود را بیان کنند. برای مرتب سازی کیو، پایایی نیز قابل طرح است یعنی می­توان پرسید که آیا یک مشارکت­کننده یک دسته کارت را با دستورالعمل یکسان در تکرارهای مختلف به یک شکل مرتب می­کند؟ باید توجه داشت که بر حسب موضوع مطالعه کیو، درجات طیف و تعداد کارت­ها می­توان انتظار داشت که تکرار مرتب­ سازی، منجر به نتیجه کاملاً یکسان نشود. با وجود این، دنیس بر پایایی بالای داده­ های کیو تأکید دارد.

بیان روش های تحقیق

انواع روشهای تحقیق

پایه هر علمی روش شناخت آن است و اعتبار و ارزش قوانین هر علمی به روش شناختی مبتنی است که در آن علم به کار می رود. ممکن است از «روش تحقیق» معانی متمایزی استنباط شود، در اینجا منظور از روش تحقیق یک فرآیند نظام مند برای یافتن پاسخ یک پرسش یا راه حل یک مساله است.

از جمله عوامل موثر در انتخاب روش تحقیق می توان به موارد زیر اشاره کرد:

نوع مساله مورد تحقیق، مرحله تعمق درباره تحقیق و علاقه شخصی محقق و نوع تحقیق

روش های تحقیق را با معیارهای مختلفی دسته بندی می کنند که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.

طبقه بندی تحقیقات بر مبنای هدف

در طبقه بندی تحقیقات بر حسب اهداف، قبل از هر چیز بر میزان کاربرد مستقیم یافته ها و درجه تعمیم پذیری آنها در شرایط دیگر توجه می شود. باید توجه داشت که طبقه بندی تحقیقات بر اساس نوع هدفشان ضرورتاً به معنای وجود مرزهای مشخص بین انواع تحقیقات نیست، بلکه اکثر این تحقیقات در یک امتداد قرار دارند و با هم وابستگی های مفهومی دارند.

۱) تحقیقات بنیادی (پایه ای)

تحقیقات بنیادی به کشف قوانین و اصول علمی می پردازد و درصدد توسعه مجموعه دانسته های موجود درباره اصول و قوانین علمی است. ممکن است یک پژوهش بنیادی در زمانی که انجام می شود کاربرد عینی و مشخصی نداشته باشد اما در دراز مدت مبنایی برای توسعه دانایی و انجام سایر پژوهش ها خواهد بود.

هدف این نوع تحقیق ایجاد نظریه از طریق کشف اصول یا قواعد کلی است و توجهی به کاربرد عملی یافته ندارد، نتایج این گونه تحقیق اغلب مجرد و کلی است. (هدف از این نوع تحقیق بیشتر نظریه پردازی است. ) از جمله مشخصات تحقیقات پایه ای می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. کسب شناخت های کلی
2. ثبت و ضبط جامع
3. وقت گیر بودن (برای کشف مجهول، زمان طولانی نیاز است.)
4. هزینه بر بودن (نیاز به منابع مالی زیاد دارد.)
5. معمولاً بوسیله مراکز علمی و دانشگاهی انجام می شود.

تحقیقات بنیادی خود بر دو نوع تجربی و نظری است. در تحقیقات بنیادی تجربی، داده ها و اطلاعات اولیه با استفاده از روش های آزمایش، مشاهده، مصاحبه و … گردآوری شده و از طریق روش های آماری مورد تجزیهو تحلیل قرار می گیرد. در تحقیقات بنیادی نظری، اطلاعات و مواد اولیه تحلیل به روش کتابخانه ای گردآوری شده و سپس به روش  های مختلف استدلال مورد تجزیه و تحلیل عقلانی قرار گرفته و نتیجه گیری می شود.

۲) تحقیقات کاربردی

تحقیقات کاربری تحقیقاتی هستند که نظریه ها، قانونمندی ها، اصول و فنونی که در تحقیقات پایه تدوین می شوند را برای حل مسایل اجرایی و واقعی به کار می گیرد. (غالباً در تحقیقات کاربردی، اصول علمی تدوین شده در تحقیقات پایه، مبنای کاربردی شدن قرار می گیرند.)

این تحقیقات بر روی یافتن راه حل مسائل فوری با ماهیت عملی متمرکز می شود و بنابراین این تحقیقات جنبه عملی داشته (نتایج این تحقیق عینی و مشخص است.) و معمولاً خود محققین در کاربرد نتایج دخیل می باشند. این نوع تحقیق برای بکار بردن شیوه جدید در جهت زندگی بهتر در جامعه به کار برده می شود. از جمله مشخصات تحقیقات کاربردی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. از نظر زمانی زودتر از تحقیقات بنیادی انجام می گیرند.
2. درآمد زا هستند و به همین دلیل طرفداران بیشتری دارند.
3. عمدتا توسط سازمانهای دولتی و خصوصی و کارخانه ها انجام می پذیرند.

۳) تحقیق و توسعه

فرایندی است که به منظور تدوین و تشخیص مناسب بودن یک فرایند، روش ها و برنامه ها، شناسایی نیاز یا استعداد، پیدایش اندیشه ها، آفرینش طراحی، تولید، معرفی و انتشار یک محصول و فرایند یا نظام فناوری تازه، انجام می شود .می توان اینگونه گفت که این تحقیقات بیشتر با رویکرد به آینده و پیشرفت علوم صورت می گیرد.

هدف اصلی فعالیت های  R&D نظریه پردازی یا آزمون نظریه نیست بلکه توسعه محصولات یا فرایندهای جدید، تدوین یا تهیه برنامه ها ، طرح ها و امثال آن است. با وجود پر هزینه بودن اجرای چرخه تحقیق و توسعه این چرخه، رشد و توسعه آتی را فراهم می سازد.

۴) تحقیقات عملی

در این تحقیق که به صورت عملی می باشد فرد به دنبال پیدا کردن راه حل و بررسی درست درباره موضوع خاص مربوط به خود می باشد که نتیجه آن منجر به شناخت در رابطه با موضوع مورد نظر خود می باشد. هدف اصلی تحقیق عملی، حل یک مساله خاص است و نه کمک به توسعه نظریه های علمی.

این تحقیقات را می توان تحقیقات حل مساله یا حل مشکل نیز نامید. زیرا نتایج آن مستقیماً برای حل مساله به کار گرفته می شود.البته بایستی توجه داشت که نقش این نوع تحقیقات در پیشرفت علم محدود است.

دکتر خاکی در کتاب روش تحقیق خود نوع دیگری تحقیق با عنوان تحقیق ارزیابی را معرفی می کند. وی بیان می دارد : این نوع تحقیقات، فرایندی جهت جمع آوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات برای تصمیم گیری هستند.

انجام تحقیقات وپژوهش های دانشجویی به همراه مشاوره در این رابطه

آشنایی باپژوهش وانواع آن

در باره ی سوال یا مساله ی خود چه قدر اطلاع دارید ؟
محدود بودن مساله ی پژوهش از مهمترین ویژگی های یک پژوهش موفق است و انتخاب موضوعات و سوال های وسیع مانند بررسی زندگی موجودات زنده نشان دهنده ی آن است که پ‍ژوهشگر از وسعت کاری بی اطلاع است .
برای انجام موفقیت آمیز یک پژوهش لازم است که پرسش یا پرسش های مشخصی را در مورد موضوع انتخابی خود مطرح کنید . اگر پ‍ژوهشگری بتواند سوال خوبی مطرح کند ، مثل این است که نیمی ازکار پ‍ژوهش راانجام داده واین کارکمک می کند تا پ‍ژوهشگر زودتر به مقصود برسد.

پژوهش انواع مختلف دارد که برای شمادومورد آن راذکرمی کنم.
1- پژوهش تاریخی :
در این نوع پژوهش موضوع معینی که در گذشته اتفاق افتاده مورد مطالعه قرار می گیرد . پژوهشگر سعی می کند از طریق جمع آوری اطلاعات و سنجیدن آن درستی مطالب را بررسی کرده سپس این اطلاعات رادر کنار هم قرارداده وپس از تفسیر ،ان ها را منظم کند.
مثال : بررسی چگونگی شکل گیری رشته برق
برای بررسی این موضوع ، پژوهشگر کتاب های متعددی را جمع آوری و مطالعه کرده ، مطالب آن را می سنجد وسپس این مطالب و مطالبی را که از منابع دیگر به دست آورده کنار هم قرار می دهد و پس از مقایسه ، آن ها را دسته بندی و منظم می کند .

2- پژوهش توصیفی :
در این نوع پژوهش ، پژوهشگر سعی می کند یک موقعیت یا یک موضوع را به طور عینی ، واقعی و منظم توصیف کند .
مثال : بررسی وضعیت آلودگی هوا
برای بررسی این موضوع پژوهشگر کتاب ، مجلات ، مقالات ، تصاویر ، نمودار،گزارش اخبارو... را مطالعه کرده و با کنار هم قراردادن مطالب سعی می کند یک گزارش از چگونگی وضعیت آلودگی هوا ارائه دهد .

تا چه اندازه به موضوع پژوهش فکر می کنید وآن را نزد خود یا گروه بررسی می کنید ؟

موضوعی را که انتخاب می کنید باید موردعلاقه ی شما باشدو قصد کنجکاوی در آن را داشته باشید . سعی کنید درباره موضوع تحقیق سوال طرح کنید . هرچه قدر سوال پژوهش محدود تر ومشخص تر باشد ، شما موفق تر هستید .

تا چه اندازه در انجام کارها صبر و حوصله وپشت کار دارید ؟
یک پژوهش موفق در یک شب به انجام نمی رسد . با برنامه ریزی دقیق ودر مدت زمان مشخص باید پژوهش را انجام داد . در انجام کارها صبر وحوصله وپشتکار داشته باشید .یک پژوهش عجولانه و بی برنامه ،خیلی سریع بی ارزشی خود را نشان می دهد .

تا چه اندازه واقع بین هستید؟
زمانی که موضوع که موضوع پژوهش یا پرسش هایی ذهن شمارا درگیر می کند ، باید با رغبت و شوق مساله را پیگیری کنید .هدف از انجام یک پزوهش برنده شدن ؛ گرفتن جایزه یا نمره نیست ، بلکه هدف آن است که شما به اگاهی هایی دست یابید وارزش کشفیات و کارهای خود را بینید وبردانسته های خودافزایش دهید .
تا چه اندازه امانتدار وصادق هستید؟
اگر مطالبی را از شخصی یا سندی به صورت مستقیم نقل می کنید ، مشخصات دقیق منبع را در قسمت منابع و یا پایین صفحه بنویسید .

انجام پایان نامه دانشجویی

تغییربخشی اززندگی است؟

زندگی سفری است سرشار از فراز ونشیب ,که ماراباچالش های زیادی روبه رومی کند.نباید ازخاطر برد.که رسیدن به برخی اهداف باتحمل سختی ها ونیز پذیرش نام تغییرناممکن است ازهمه مهم ترآنکه رشد وتعالی انسان در گرو تغییرویا سازگاری بابرخی سختی ها وموقعیت های پرتنش است.نسبت به زندگی نگاه واقع بینانه داشته باشیم وانتظارات خودرا واقع بینانه کنیم.که ادامه تحصیل دردانشگاه وبه عنوانی دانشجوی موفق بودن متضمن تحمل سختی های مذکوراست.